Hoàng Hậu Đỏ - Tình Dục Và Sự Tiến Hóa Của Bản Tính Người
Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến hóa ra sao, và không thể hiểu nó tiến hóa ra sao nếu không hiểu tình dục ở loài người đã phát triển như thế nào.
Hơn 2000 năm đi sâu tìm hiểu bản tính con người nhưng dường như đề tài này vẫn chưa cạn đối với các nhà khoa học. Nhà khoa học Matthew White Ridley, bằng những công cụ sắc bén của bộ môn sinh học xã hội và kế thừa những nghiên cứu khoa học của những đồng nghiệp đi trước, trong cuốn sách “Hoàng hậu đỏ: Tình dục và sự tiến hóa của bản tính người”, ông đã dẫn dắt người đọc đi sâu tìm hiểu bản chất của bản tính người.
Cuốn sách gồm 10 chương, chia nội dung làm 2 phần tiến hóa và bản tính người. Ba phần đầu tiên của cuốn sách này là nói về tiến hóa, vì hiểu biết nền tảng về tiến hóa là quan trọng. Nhưng nếu như không thích các vấn đề về Gen thì các bạn cũng có thể tiến tới ngay các phần sau giải đáp hàng tá các thắc mắc rất thực tế trong xã hội về bản tính người, như: về sự khác biệt giữa giới tính nam và nữ, bản chất tình dục ở loài người, tình dục đồng giới, bản tính đàn ông và chế độ đa thê, bản tính nữ và chế độ một vợ một chồng hay tại sao đàn ông giàu có lại kết hôn với phụ nữ xinh đẹp?
Cái tên “Hoàng Hậu Đỏ” trong tiêu đề là dựa theo tên một quân cờ mà Alice gặp trong truyện “Thế giới trong gương”. Hoàng Hậu Đỏ là nhân vật cứ chạy mải miết không nghỉ mà vẫn không tiến được bao xa vì cảnh vật xung quanh cũng di chuyển cùng với nó. Bạn chạy càng nhanh, thế giới chuyển động cùng bạn càng nhanh và tiến bộ mà bạn đạt được càng ít. Cuộc đời là một cuộc thi đấu cờ mà nếu bạn thắng ván này thì đến ván sau bạn phải chấp đối thủ một con tốt. Đây là một ý tưởng ngày càng có ảnh hưởng trong thuyết tiến hóa và ta sẽ gặp lại nó nhiều lần xuyên suốt cuốn sách này.
Quy tắc Hoàng Hậu Đỏ sẽ thể hiện hết sức rõ rệt trong quan hệ giữa thú săn mồi và con mồi, giữa những vật ký sinh và vật chủ, giữa con đực và con cái của cùng một loài. Mọi sinh vật trên Trái Đất đều tham gia vào cuộc thi đấu cờ theo quy tắc Hoàng Hậu Đỏ với những vật ký sinh (hay vật chủ) của mình, với những con thú săn mồi (hay con mồi) của mình, và trên hết, với bạn tình của mình.
Nếu bạn là một người yêu thích khoa học, sinh học tiến hóa, hay chỉ quan tâm đến vấn đề bản chất giới tính của đàn ông và phụ nữ trong các mối quan hệ xã hội, tình yêu, bạn tình, vợ chồng,… cuốn sách này là dành cho bạn!
ĐÁNH GIÁ/NHẬN XÉT CHUYÊN GIA
“Hoàng hậu đỏ buộc chúng ta phải suy nghĩ lại mọi thứ từ sự tồn tại dai dẳng của phân biệt giới tính đến sự bền bỉ của tình yêu lãng mạn.”
“Một cuốn sách tuyệt vời, dí dỏm và sáng suốt, và chứa đầy những phỏng đoán khiêu khích.” - Wall Street Journal
CÂU QUOTE HAY
1, Khám phá và mô tả bản tính người, tìm hiểu xem nó khác bản tính của các động vật khác như nào là một nhiệm vụ thú vị không kém những nhiệm vụ khác mà khoa học đang đối mặt; nó cũng ngang tầm với việc nghiên cứu nguyên tử, gen và nguồn gốc vũ trụ. Thế nhưng khoa học vẫn khăng khăng né tránh thách đố này.
2, Trò chơi cờ vua sẽ thu hút đến thế nào nếu tất cả các quân cờ có đam mê và có trí năng, ít nhiều nhỏ bé và mưu mô; nếu bạn không chỉ không chắc chắn về đối thủ mà còn có chút không chắc chắn về bản thân mì
TRÍCH ĐOẠN HAY
1, Quy tắc Hoàng Hậu Đỏ không hiện diện trong mọi sự kiện tiến hóa. Hãy lấy ví dụ về loài gấu Bắc cực có bộ lông trắng và dày. Bộ lông dày là bởi vì tổ tiên gấu Bắc cực nào chịu lạnh tốt hơn thì sẽ sống sót tốt hơn để sinh sản. Như vậy có một quá trình tiến hóa tương đối đơn giản: lông cứ ngày càng dày hơn và gấu ngày càng cảm thấy ấm hơn. Lớp lông cách nhiệt ở gấu ngày càng dày hơn nhưng cái lạnh không vì thế mà trở nên ghê gớm hơn. Nhưng lông gấu có màu trắng vì nguyên nhân khác: ngụy trang. Gấu trắng có thể bí mật tiến lại gần hải cẩu dễ dàng hơn nhiều so với gấu nâu. Chắc là thuở xưa gấu từng dễ dàng tiến lại gần lũ hải cẩu Bắc cực bởi vì hải cẩu không hề sợ kẻ thù nào trên băng, hệt như ngày nay lũ hải cẩu Nam cực nằm trên băng mà hoàn toàn không biết sợ là gì. Vào ngày ấy, lũ gấu tiền Bắc cực dễ dàng bắt được hải cẩu. Nhưng chẳng bao lâu sau, những con hải cẩu nhút nhát, hay hoảng sợ có cơ hội sống lâu hơn những con hải cẩu cả tin, nên dần dần hải cẩu ngày càng thận trọng hơn. Đời sống của loài gấu trở nên khó khăn hơn. Lũ gấu phải rón rén tiến lại gần hải cẩu, nhưng hải cẩu vẫn dễ dàng nhận ra những con gấu đang tiến đến. Cho đến một ngày (có thể không đột ngột như thế, nhưng về nguyên tắc thì vẫn vậy), do đột biến ngẫu nhiên, một con gấu đẻ ra đàn con màu trắng chứ không phải màu nâu như thường lệ. Loại gấu này phát triển và sinh sôi nảy nở vì hải cẩu không nhận thấy khi gấu tiến đến. Nỗ lực tiến hóa của hải cẩu lại trở nên công cốc; chúng lại lùi về điểm xuất phát. Quy tắc Hoàng Hậu Đỏ vận hành như thế đấy.
2, Tại sao vòng eo lại quan trọng?
Câu trả lời cho câu hỏi này có thể nằm trong nghiên cứu của nhà tâm lý học người Ấn Độ tên là Dev Singh, hiện đang làm việc tại Đại học Texas ở Austin. Ông quan sát thấy cơ thể phụ nữ, không giống như đàn ông, trải qua hai lần thay đổi đáng chú ý giữa tuổi dậy thì và trung niên. Mười tuổi, một cô bé có dáng người không khác với dáng người cô có ở tuổi 40. Sau đó, đột nhiên các con số về số đo quan trọng của cô bị thay đổi: Tỉ lệ số đo vòng eo so với vòng ngực và hông của cô giảm đi nhanh chóng. Sau tuổi 30, nó lại tăng lên khi ngực cô mất đi sự săn chắc và vòng eo mất đi sự thon thả. Tỉ lệ của vòng eo so với ngực và hông không chỉ là những con số quan trọng mà còn là đặc điểm mà thời trang luôn nhấn mạnh đến. Áo lót, áo nịt ngực, vòng làm phồng váy, khung lót áo và váy phồng tồn tại để làm cho vòng eo trông nhỏ hơn so với ngực và mông. Áo ngực, miếng ghép độn ngực, miếng đệm vai (làm cho vòng eo trông nhỏ hơn) và thắt lưng bó sát ngày nay cũng có nhiệm vụ tương tự.
Singh nhận thấy rằng mặc dù cân nặng của các cô gái Playboy đã thay đổi, có một đặc điểm thì không: tỉ lệ giữa vòng eo và vòng hông của họ. Hãy nhớ lại rằng Bobbi Low tại Đại học Michigan cho rằng mỡ ở ngực và mông bắt chước xương hông rộng và lượng mô vú cao, trong khi vòng eo gầy chỉ ra rằng những đặc điểm đó không thể là do mỡ gây ra. Lý thuyết của Singh hơi khác biệt nhưng cũng tương đồng một cách thú vị. Ông lập luận rằng, đàn ông sẽ thấy phụ nữ với gần như cân nặng nào cũng hấp dẫn miễn là vòng eo của cô ấy nhỏ hơn nhiều so với hông.18
Nếu thấy điều này nghe có vẻ ngớ ngẩn, hãy xem xét kết quả thí nghiệm của Singh. Đầu tiên, ông cho những người đàn ông xem bốn phiên bản của cùng một bức ảnh về phần giữa cơ thể của một phụ nữ trẻ mặc quần short. Mỗi bức ảnh được thay đổi chút ít tỉ lệ giữa eo và hông: 0:6; 0:7; 0:8 và 0:9. Lần nào cũng vậy, họ đã chọn phiên bản hấp dẫn nhất là phiên bản có tỉvòng eo nhỏ nhất. Điều này không có gì đáng ngạc nhiên, nhưng ông đã thấy một sự nhất quán đáng chú ý giữa các đối tượng nghiên cứu của mình. Tiếp theo, ông cho các đối tượng nghiên cứu xem một loạt các hình vẽ phụ nữ, thay đổi theo cân nặng và theo tỉ lệ giữa eo và hông. Ông thấy rằng một người phụ nữ nặng cân với tỉ lệ eo và hông thấp được ưa thích hơn một phụ nữ gầy với tỉ lệ eo và hông cao. Hình mẫu lý tưởng là người có tỉ lệ eo và hông nhỏ nhất chứ không phải là người có thân hình gầy nhất.
Mối quan tâm của Singh là về chứng chán ăn, những kẻ bắt nạt và phụ nữ bị ám ảnh bởi việc giảm cân ngay cả khi họ gầy. Ông tin rằng vì việc ăn kiêng của phụ nữ gầy không có tác dụng gì đối với tỉ lệ vòng eo và hông – nếu có thì nó làm cho tỉ lệ này lớn hơn vì hông bị thu nhỏ lại – họ bất hạnh vì không bao giờ cảm thấy mình hấp dẫn hơn.
Tại sao tỉ lệ eo-hông lại quan trọng? Singh quan sát thấy rằng sự phân phối chất béo “gynoid”, loại mỡ tích tụ nhiều hơn ở hông, ít hơn ở thân trên, rất cần thiết cho những thay đổi nội tiết tố liên quan đến khả năng sinh sản ở nữ giới. Sự phân bố chất béo “android”, mỡ tích tụ ở bụng và ít hơn ở hông, liên quan đến các triệu chứng bệnh tật ở nam giới như bệnh tim, thậm chí cả ở phụ nữ. Nhưng cái nào là nguyên nhân và cái nào là kết quả? Theo tôi, có nhiều khả năng là ảnh hưởng của nó đến cả hình dáng và hormone đều do sự chọn lọc giới tính của các thế hệ nam giới hơn là do sở thích của nam giới về hình dáng bởi vì đó là cách duy nhất các hormone có thể bị buộc phải làm việc. Khoảng thời gian tương đối ngắn mà phụ nữ có thân hình đồng hồ cát, giả sử từ 15 đến 30 tuổi, là một hiện tượng chọn lọc giới tính. Nó là do sự cạnh tranh để thu hút đàn ông hơn bất kỳ nhu cầu sinh học nào khác. Đàn ông đã vô thức đóng vai trò là người gây giống có chọn lọc của phụ nữ.
Low đưa ra một lý do khả dĩ cho sự ưa thích tỉ lệ eo hông thấp của nam giới – chọn phụ nữ hông rộng có khả năng sinh nở cao hơn. Hầu hết loài vượn sinh ra những con non có bộ não đã phát triển được một nửa. Não của các em bé sơ sinh đã phát triển một phần ba ở thời điểm được sinh ra và chúng ở trong bụng mẹ trong khoảng thời gian ít hơn nhiều so với động vật có vú bình thường, so với tuổi thọ của con người. Lý do rất rõ ràng: Nếu cái lỗ trong khung xương chậu mà qua đó chúng ta được sinh ra (âm đạo) tương đối lớn hơn, các bà mẹ của chúng ta sẽ không thể đi lại được. Chiều rộng của hông con người đạt đến một giới hạn nhất định và không thể lớn hơn được nữa. Khi bộ não tiếp tục phát triển lớn hơn, sinh sớm hơn là lựa chọn duy nhất của loài người. Hãy tưởng tượng áp lực tiến hóa của quá trình này lên kích thước hông của phụ nữ. Người đàn ông luôn luôn khôn ngoan khi chọn người phụ nữ có hông lớn nhất mà anh ta có thể tìm thấy, thế hệ này qua thế hệ khác, trong hàng triệu năm. Tại một thời điểm nhất định, kích thước vùng hông không lớn hơn được nữa nhưng đàn ông vẫn có sở thích này, vì vậy phụ nữ có vòng eo thon thả trông có vẻ có hông lớn hơn nên được ưa thích hơn.19
Tôi không biết mình có tin câu chuyện này hay không. Tôi không thể tìm thấy lỗ hổng logic nào trong đó (mặc dù trong lần đọc đầu tiên dường như có rất nhiều), cũng như tôi không thể hoàn toàn cho rằng nó phù hợp để lý giải niềm đam mê sự mảnh mai của đàn ông. Tôi cũng có một nghi ngờ dai dẳng về các giả định của chúng ta rằng xu hướng ngưỡng mộ sự mảnh mai đã thay đổi. Giả sử các giả định của chúng ta là sai, như trong câu chuyện của nhà vua và con cá vàng. Giả sử đàn ông luôn thích phụ nữ mảnh mai hơn phụ nữ mập mạp vì sự mảnh mai có nghĩa là trẻ trung và trinh tiết. Rốt cuộc, như mọi công ty mỹ phẩm và bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ đều biết, tuổi trẻ luôn là chìa khóa đáng tin cậy nhất của cái đẹp. Có lẽ đàn ông không coi sự mảnh mai là dấu hiệu của địa vị hoặc khả năng sinh sản mà là của tuổi trẻ.
Tuổi trẻ đồng nghĩa với cái đẹp? Đàn ông không thể biết được tuổi tác của phụ nữ. Anh ta phải suy ra dựa trên ngoại hình, hành vi và danh tiếng của cô ấy. Điều thú vị đáng lưu ý là nhiều đặc điểm được chú ý nhất về vẻ đẹp phụ nữ lại bị suy giảm nhanh chóng theo tuổi tác: làn da không tỳ vết, đôi môi đầy đặn, đôi mắt trong veo, bộ ngực vun cao, vòng eo thon thả, đôi chân thon dài, thậm chí cả mái tóc vàng óng, thứ mà không có sự can thiệp của chất hóa học, hiếm khi có thể tồn tại ngoài tuổi 20, ngoại trừ những người có chế độ ăn uống tập luyện lành mạnh nhất (giống như người Viking). Theo hướng đã phát triển ở Chương 5, những điều này không thể giả mạo được. Chúng nói lên tuổi tác mà không dễ ngụy trang nếu không có phẫu thuật, trang điểm hoặc mạng che mặt.
Từ lâu, người ta đã nhận thấy mái tóc vàng của phụ nữ được người châu Âu cho là đẹp hơn màu nâu hoặc đen. Thời La Mã cổ đại, phụ nữ nhuộm tóc vàng. Ở nước Ý thời trung cổ, mái tóc vàng và cái đẹp không tách rời nhau. Ở Anh, từ “vàng hoe” đồng nghĩa với “đẹp đẽ”.20 Mái tóc vàng óng của phụ nữ là một đặc điểm không thể giả mạo được trong việc chọn lọc giới tính, giống như dải đuôi dài của loài chim én. Tóc vàng ở trẻ em là một gen khá phổ biến ở người châu Âu (và rất thú vị là thổ dân Úc cũng như vậy). Vì vậy, khi một đột biến xuất hiện ở thời điểm không quá xa trong quá khứ, ví dụ ở một nơi nào đó gần Stockholm, mái tóc có màu vàng đến tận tuổi trưởng thành nhưng không vượt quá độ tuổi 20, bất kỳ người đàn ông nào có sở thích di truyền với phụ nữ tóc vàng sẽ chỉ kết hôn với phụ nữ trẻ tuổi, việc mà – trong một nền văn minh coi trọng hình thức – những người khác có thể không làm như vậy. Do đó, họ sẽ để lại nhiều hậu duệ hơn và sở thích di truyền về mái tóc vàng sẽ lan rộng. Điều này đến lượt nó sẽ gia tăng sự lan truyền của bản thân tính trạng bởi vì nó thực sự là một chỉ số trung thực về khả năng sinh sản của phụ nữ. Do đó, các quý ông thích phụ nữ tóc vàng.21
Tất nhiên, sở thích di truyền của nam giới là tùy ý, hoặc, nếu bạn thích, có thể nói nó là một câu chuyện ngụ ngôn. Có nhiều khả năng việc ưa thích tóc vàng của đàn ông Bắc Âu, nếu nó tồn tại, là một đặc điểm văn hóa được gieo vào trong họ một cách vô thức về mối liên quan giữa tóc vàng và tuổi trẻ. Mối liên hệ mà, một cách tình cờ, ngành công nghiệp mỹ phẩm đang nhanh chóng phá hoại. Nhưng ảnh hưởng là giống nhau: Một sự thay đổi di truyền do sở thích giới tính mang lại. Giả thuyết thay thế là đề xuất một số lý do tự nhiên cho việc tóc vàng có lợi thế, ví dụ, nó đi với làn da trắng, và làn da trắng sáng cho phép hấp thụ tia cực tím để giúp loại bỏ tình trạng thiếu vitamin D. Nhưng làn da không trắng hơn quá nhiều ở những người Thụy Điển tóc vàng so với người Thụy Điển tóc sẫm màu. Thực ra, làn da trắng đi với tóc đỏ chứ không phải tóc vàng.
Cho đến gần đây, chọn lọc giới tính là lý lẽ cuối cùng, khi lời kêu gọi chọn lọc tự nhiên do “môi trường” đã thất bại. Nhưng tại sao như vậy? Tại sao lại hợp lý hơn khi cho rằng người vùng Baltic chọn tóc vàng là do thiếu vitamin D hơn là cho rằng nó được chọn theo sở thích giới tính? Bằng chứng đang bắt đầu tích lũy chứng minh rằng con người là một loài có tính chọn lọc giới tính cao và nó giải thích cho sự khác biệt lớn giữa các chủng tộc về râu tóc, chiều dài mũi, độ dài tóc, độ xoăn của tóc, râu, màu mắt – những thay đổi ít liên quan đến khí hậu hoặc bất kỳ yếu tố vật lý nào khác. Ở loài trĩ đỏ, cứ một trong 46 quần thể hoang dã sống cô lập ở Trung Á lại có một sự kết hợp khác nhau trong phần trang trí bộ lông của những con chim trống: cổ trắng, đầu xanh lục, phao câu xanh lam, ngực màu cam. Tương tự như vậy, ở con người, chọn lọc giới tính là yếu tố ảnh hưởng.22
Nỗi ám ảnh của đàn ông với tuổi trẻ là đặc trưng của con người. Không có loài động vật nào khác được nghiên cứu có nỗi ám ảnh này mạnh mẽ đến như vậy. Tinh tinh đực thấy những con cái trung niên cũng như hấp dẫn như những con cái trẻ tuổi miễn là chúng đang ở thời kỳ động dục. Điều này rõ ràng là do thói quen hôn nhân trọn đời của con người, và thời gian nuôi con dài, chậm cũng là đặc trưng duy nhất của loài người. Nếu một người đàn ông dành trọn cuộc đời của mình cho một người vợ, anh ta phải biết rằng cô ấy có một đời sống sinh sản tiềm tàng lâu dài phía trước. Nói cách khác, chúng ta được sinh ra từ những người đàn ông chọn phụ nữ trẻ làm bạn đời và vì thế để lại nhiều con trai và con gái hơn những người đàn ông khác.23
THÔNG TIN TÁC GIẢ:
Matthew White Ridley (sinh năm 1958)
Nhà khoa học, nhà báo và doanh nhân người Anh. Ông nổi tiếng với các bài viết về khoa học, môi trường và kinh tế, thường xuyên cộng tác với tờ The Times.
Tác phẩm tiêu biểu:
-
The Red Queen: Sex and the Evolution of Human Nature (1994)
-
Genome (1999)
-
The Rational Optimist: How Prosperity Evolves (2010)
-
The Evolution of Everything: How Ideas Emerge (2015)
-
Viral: The Search for the Origin of COVID-19 (2021)
Sách mới: Sau cuốn Chuyện trà vừa mới ra mắt thì nay có thêm cuốn Trà Kinh của NNC Trần Quang Đức được tái bản. Cuốn sách là tư liệu quý dành cho những ai
“Cuốn sách Phụ Nữ Làm Khoa Học không chỉ vinh danh cuộc đời phi thường của các nhà khoa học nữ, mà còn nắm bắt và truyền tải được niềm vui trong rất nhiều khám
Tác giả: James Hoffmann Dịch giả: Hoàng Quang Anh - Nguyễn Nhã Nam Nhà xuất bản: Thế Giới Số trang: 268 Kích thước: 21x24 cm Ngày phát hành: 02-2023 Giới thiệu sách: C.À PH.Ê CHƯA
Trọn Bộ Sách Của Tác Giả Đặng Hoàng Giang: Bức Xúc Không Làm Ta Vô Can + Thiện, Ác Và Smartphone + Điểm Đến Của Cuộc Đời + Tìm Mình Trong Thế Giới Hậu Tuổi
Nhàn Đàm Giáo Dục Là một người mà “từ nhỏ đến lớn chỉ ôm ấp một mơ ước là được làm thầy giáo” và đã thật sự làm một thầy giáo dạy vật lý, nhưng
Thông tin chi tiết Mã hàng 8936144201862 Tên Nhà Cung CấpPhanbook Tác giả Ken Wilber Người Dịch Dương Ngọc Dũng NXB Hồng Đức Năm XB 2023 Ngôn Ngữ Tiếng Việt Trọng lượng (gr) 520 Kích
AI Thực Chiến - Cuộc Cách Mạng Toàn Diện Trong Giáo Dục Trong thời đại mà trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển với tốc độ chóng mặt, giáo dục - nền tảng phát
TÁC GIẢ: Jason Brennan Dịch giả: Thu Thủy THÔNG TIN XUẤT BẢN: Giá bìa: 179.000 Kích thước: 13x19 Số trang: 320 Mã EAN: 8936230470011 NXB liên kết: NXB Thanh Niên Sách do Công ty TNHH
TRĂM NĂM MỘT BƯỚC HẢI HÀ - LỊCH SỬ TRĂM NĂM BẮT ĐẦU TỪ MỘT BƯỚC CHÂN “Trăm năm một bước hải hà Thế thời lồng lộng phong ba nghìn trùng Vần xoay con tạo
Sự Thống Trị Của Thiết Kế (How Design Makes The World) ------------ Mọi thứ chúng ta sử dụng, từ mạng xã hội, đến nhà cửa, đường cao tốc đều do ai đó thiết kế. Nhưng
*Chọn nhân tài theo cách xem tướng *Phương pháp trực quan để tuyển chọn nhân tài *Xây dựng hệ thống quả lý nguồn nhân lực hùng mạnh
Cuốn sách về phương pháp nghỉ ngơi tốt nhất cho não bộ được giới “tinh hoa công sở” tại facebook và google áp dụng. Đã bán được 200.000 bản mỗi năm tại thị trường Nhật
Đừng Biện Hộ Cho Rác Sau No.More.Plastic.: Những gì bạn có thể làm vì một thế giới không tràn ngập nhựa, Martin Dorey nhận ra vẫn còn vấn đề lớn hơn đang đe dọa hành
“Đứa trẻ hiểu chuyện thường không có kẹo ăn” – Cuốn sách dành cho những thời thơ ấu đầy vết thương. Trên đời này có một điều rất kỳ diệu, đó là bậc phụ huynh
Luật số: 63/2020/QH14 Hà Nội, ngày 18 tháng 06 năm 2020 Căn cứ Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; Quốc hội ban hành Luật sửa đổi, bổ sung một số
Thông tin sản phẩm - Công ty phát hành: Quảng Văn - Tác giả: Brook Taylor, Sam Korsmoe - Dịch giả: Lê Hồng Vân - Khổ: 14,5x20,5 cm - Độ dày: 1.73cm - Khối lượng:
Văn Học - Khái Lược Những Tư Tưởng Lớn Cá voi trắng trong Moby-Dick biểu tượng cho điều gì? Thế nào là cách viết dòng ý thức? Đâu là điểm chung giữa Lolita và Vượn
Sự Trả Thù Của Địa Lý Cuốn sách Sự Trả Thù Của Địa Lý của tác giả người Mỹ Robert D. Kaplan được xuất bản lần đầu tiên vào năm 2012 (New York, Random House,
“Hành trình nhân loại: Nguồn gốc của thịnh vượng và bất bình đẳng” được viết bởi Oded Galor - một trong những nhà kinh tế có ảnh hưởng nhất trong lĩnh vực tăng trưởng và
Đây là cuốn hồi ký của bà Nguyễn Thị Bình, nguyên Phó Chủ tịch nước, nữ Bộ trưởng Ngoại giao đầu tiên, Trưởng đoàn đàm phán của Chính phủ Cách mạng Lâm thời Cộng hòa
Tác giả: Tiến sĩ Stuart Farrimond Dịch giả: Hà Dũng Minh Nhà xuất bản: Thế Giới Số trang: 258 Kích thước: 21x25.5 cm Ngày phát hành: 03-2021 Nắm bắt các kiến thức khoa học và
Tác giả: GS. TS. Nguyễn Văn Tuấn Khổ sách: 14,5x20,5 cm Số trang: 312 trang Trọng lượng: 450 g Năm xuất bản: 2025 Cuốn sách mà bạn đọc đang cầm trên tay là những câu
Tác giả: CHÍ TINH Dịch giả: CAO ĐỨC HIẾU Nhà xuất bản: Công Thương Kích thước: 14x20.5cm Số trang: 376 Ngày phát hành: 2023 CUỐN SÁCH GIÚP BẠN NHÌN RA ĐƯỢC BỨC TRANH TOÀN CẢNH
Bộ luật lao động quy định tiêu chuẩn lao động; quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm của người lao động, người sử dụng lao động, tổ chức đại diện tập thể lao động, tổ chức đại
Tiffy, con gái của Costas và Sophie, năm nay học lớp sáu. Cô có hai người bạn thân là Yuki và Kasumi. Vì cha mẹ của Yuki và Tiffy thân thiết với nhau từ thời
Luật Đất đai số 45/2013/QH13 ngày 29 tháng 11 năm 2013 của Quốc hội, có hiệu lực kể từ ngày 01 tháng 07 năm 2014, được sửa đổi, bổ sung bởi: Luật số 35/2018/QH14 ngày
Không có sự thật thì không thứ gì trên đời hiệu quả. Một xã hội không chắc chắn điều gì là thật sẽ không thể vận hành. Không có sự thật thì không thể có
Cuốn sách chứa đựng những tìm tòi, nghiên cứu mới mẻ, thú vị và công phu của tác giả về sự bất cân xứng trong sức mạnh và các mối quan hệ quốc tế, tác
- ISBN: 978-604-2-14351-6 - Tác giả: Evelien van Dort - Đối tượng: Cha mẹ đọc cùng con - Khuôn Khổ: 13x19 cm - Số trang: 108 - Định dạng: bìa mềm - Trọng lượng: 130
Siêu lý tình yêu 3 - Một hành trình tư tưởng vĩ đại của triết học Nga Nước Nga không chỉ nổi tiếng với những tác phẩm văn học vĩ đại, mà còn là cái
- Quyển sách của tác giả David F. Labaree mô tả xuất sắc sự vươn lên thần kỳ khó tin được của giáo dục bậc cao Hoa Kỳ, rất đáng đọc và tham khảo cho
NGÔI NHÀ CHỮ LÀNH - 100 cách biến đổi không gian sống để có sức khỏe thể chất và tin thần tốt hơn. Chúng ta thường nghĩ thiết kế nội thất là để thể hiện
Tác phẩm Những con chữ ngoài trang sách mà quý độc giả đang cầm trên tay này là sự thu góp những gì tác đã tìm hiểu, đã đọc, đã viết về một quãng lịch
Giới thiệu Tác Giả - Ông Trần Sĩ Chương là Chuyên gia Kinh tế và Chiến lược Phát triển doanh nghiệp. Hiện nay ông là lãnh đạo (Sr. Partner) đại diện công ty 3Horizons (Anh
Combo Hậu Khủng Hoảng: Bảy Bí Quyết Bảo Toàn Của Cải Trong Thời Gian Tới và Công Cụ Và Vũ Khí - Tiềm Năng Và Hiểm Họa Thời Đại Số ( Sổ Tay ) Hậu
Cửu vĩ hồ Một con cáo có bộ lông ánh vàng và chín chiếc đuôi. Khi một con cáo sống đến một nghìn năm, nó sẽ trở thành cửu vĩ hồ. Bởi vì phải ăn
Bộ não người trong 30 giây (Clive Gifford): Hầu hết các bộ phận trong cơ thể đều được thiết kế để đảm nhiệm chỉ một chức năng, còn não bộ lại là cơ quan kỳ
SỰ KẾT HỢP ĐẦY THÚ VỊ GIỮA KHOA HỌC VÀ TÌNH DỤC!! Tình dục, có thể được coi là một chủ đề hết sức quen thuộc với tất cả mọi người, nhưng cũng đồng thời
Trí Huệ Thanh Tịnh Và Con Đường Yêu Thương Thiền định không phải là con đường để loại bỏ những đau khổ, bất hạnh, tìm kiếm sự yên tĩnh trong tâm hồn, mà là phương
MỸ THUẬT VIỆT SOI TỪ PHÍA KHÁC - HÌNH ẢNH VÀ BÌNH LUẬN GIỚI THIỆU NỘI DUNG: Mỹ thuật Việt soi từ phía khác là tập hợp 25 bài chuyên khảo về lịch sử mỹ
Nội dung cuốn sách phân tích vai trò của ‘’Nghĩa" trong đời sống xã hội, giúp con người quy chuẩn trong quan hệ, tình cảm, giao tiếp,… Người có nghĩa là người đặt suy nghĩa
Cuốn sách hấp dẫn, nhiều hình ảnh đẹp, cho những ai yêu thích côn trùng, chuồn chuồn, thiên nhiên Việt Nam, hoặc những ai có nhiều kỉ niệm tuổi thơ với chuồn chuồn. Đây cũng
Luân Xa - Kích Hoạt Sức Mạnh Chữa Lành Bằng Các Nghi Thức Hằng Ngày Bạn có bao giờ cảm thấy căng thẳng, mệt mỏi hay mất cân bằng trong cuộc sống? Hãy để
Đợt Tuyệt Chủng Thứ Sáu Kể từ hơn nửa tỉ năm trước, năm đợt tuyệt chủng đã diễn ra, khi sự đa dạng sống trên trái đất bất ngờ thu hẹp lại. Và phải chăng
Bài lủng củng, câu văn lắm thì, là, mà quá”. Phê thế đúng, nhưng thật ra cũng chỉ đúng một phần, bởi rất nhiều trường hợp không thể thay thì, là, mà bằng một từ
Bộ Đề Thi Thử Tốt Nghiệp THPT Môn Tiếng Anh Giới thiệu tóm tắt: Bộ đề thi thử tốt nghiệp THPT môn Tiếng Anh là cuốn sách được xây dựng dựa trên định dạng đề
Quyển sách “Kitty Language: An Illustrated Guide to Understanding Your Cat” - quyển sách “đọc vị” loài mèo đình đám trong hội con sen toàn thế giới nay đã chính thức có phiên bản Việt
Claymore - Tập 2 - Bóng Tối Thiên Đường “Yoma”, một thực thể quái vật chuyên ăn nội tạng và đội lốt chính nạn nhân của chúng để trà trộn vào nhân gian. Sau quãng
Liệu Pháp Tâm Lí Trị Liệu Chiến Lược Dựa Vào Gia Đình Cuốn sách là một góc nhìn tinh túy vào lối tiếp cận độc đáo của liệu pháp chiến lược. Được thiết kế để
Hành Trình Người Viết - Cấu Trúc Thần Thoại Kinh Điển Trong Sáng Tác “MỘT TRONG NHỮNG QUYỂN SÁCH VỀ NGHỀ VIẾT HAY NHẤT MỌI THỜI ĐẠI.” - James Clear, tác giả quyển Atomic Habits
Năm 1937, Napoleon Hill đã thay đổi thế giới với cuốn Nghĩ giàu làm giàu – một trong những cuốn sách bán chạy nhất mọi thời đại, với hơn 20 triệu bản in và được
Manifest thực chất không hề mới. Phương pháp này đã được các tín ngưỡng trí tuệ cổ xưa trên khắp thế giới thực hành từ hàng ngàn năm qua. Khi manifest, ta khởi sự mời
HIỆU ỨNG LUCIFER – TẬP 2 Phần tiếp theo của tập 2 viết về thí nghiệm nhà tù Stanford sẽ kể lại chi tiết tình huống nghiên cứu về sự biến đổi của các sinh
Lịch sử Việt Nam trong 21 năm chống Mỹ ở miền Nam rất độc đáo về phương diện bởi hoạt động tình báo dựa vào thế mạnh của đường lối phương châm cách mạng sáng
Thay Vì Giáo Dục THAY VÌ GIÁO DỤC - Cách giúp mọi người làm việc tốt hơn- John Holt “Thay vì giáo dục” thách thức quan điểm cho rằng giáo dục phải được giới hạn
Khúc Hát Của Cây là tác phẩm tiếp theo nằm trong tủ sách về đề tài môi trường bên cạnh Mùa xuân vắng lặng, Đời sống bí ẩn của cây, Niên lịch miền gió cát,
Y Học Thực Chứng (Evidence - Based Medicine) "Y học thực chứng là một trường phái thực hành y học dựa vào chứng cứ khoa học, kinh nghiệm của người thầy thuốc, và những giá
Hiểu Hết Về Cà Phê AI NÊN ĐỌC CUỐN SÁCH NÀY: - Những ai không muốn trở thành một chuyên gia nghiên cứu về cà phê nhưng vẫn muốn biết cách pha một ly cà
Trò Chơi Ô Chữ Số Thông Minh Kenken - Dành Cho Người Bắt Đầu (Tập 2) Giải ô số Kenken là một trò chơi ô chữ số trí tuệ. Trò chơi ô chữ số này
Trang đầu 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 Trang cuối
👁️
1 | ⌚2025-09-12 23:39:49.800
VNĐ: 269,000
Mua hàng tại Shopee giảm thêm 30%


NỘI DUNG CHÍNH Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến hóa ra sao, và không thể hiểu nó tiến hóa ra sao
Hoàng Hậu Đỏ - Tình Dục Và Sự Tiến Hóa Của Bản Tính Người Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến hóa
Hoàng Hậu Đỏ: Tình Dục Và Sự Tiến Hóa Của Bản Tính Người Nội dung: Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến
Hoàng Hậu Đỏ: Tình Dục Và Sự Tiến Hóa Của Bản Tính Người Nội dung: Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến
Cuốn sách tuyển chọn các bài báo, công trình, bài viết, sáng tác bàn về vấn đề phụ nữ của bà Huỳnh Thị Bảo Hòa, một trong những nữ sĩ nổi tiếng VN đầu thế
Tác phẩm: “Kinh nghiệm và Giáo dục” (Experience and Education) Tác giả: John Dewey| Dịch: Phạm Anh Tuấn Tủ sách Khai phóng do Viện IRED phát hành | Nhà xuất bản Tri Thức KINH NGHIỆM
Hơn 2000 năm đi sâu tìm hiểu bản tính con người nhưng dường như đề tài này vẫn chưa cạn đối với các nhà khoa học. Nhà khoa học Matthew White Ridley, bằng những công
Hơn 2000 năm đi sâu tìm hiểu bản tính con người nhưng dường như đề tài này vẫn chưa cạn đối với các nhà khoa học. Nhà khoa học Matthew White Ridley, bằng những công
Combo GEN: Lịch Sử Và Tương Lai Của Nhân Loại + Năng Lượng GEN: Lịch Sử Và Tương Lai Của Nhân Loại GEN là một khái niệm trừu tượng, một thông điệp, một điều bí
THEO DẤU HOÀNG HẬU NAM PHƯƠNG VÀ VUA BẢO ĐẠI I. GIỚI THIỆU CHUNG “Theo dấu Hoàng hậu Nam Phương và Vua Bảo Đại” là cuốn tư liệu nhân vật viết về con người, cuộc
"Cải cách giáo dục là công việc hệ trọng có quan hệ mật thiết đến sự suy thịnh quốc gia dân tộc và tương lai của nhiều thế hệ, vì vậy cần phải được tiến
Tên sách : Giáo dục Việt Nam học gì từ Nhật Bản Tác giả: Nguyễn Quốc Vương Khổ sách: 15x23 Giá bìa: 123.000 đồng "Cải cách giáo dục là công việc hệ trọng có quan
Trái đất chuyển mình: Một lịch sử chưa kể về nhân loại (Bản đặc biệt) Tác giả: Peter Frankopan Dịch giả: Nguyễn Linh Chi, Đặng Thị Thái Hà, Hoàng Thảo, Phạm Danh Việt Lời giới
TRÁI ĐẤT CHUYỂN MÌNH - ẤN BẢN BÌA VẢI [Số lượng giới hạn] NHỮNG ĐẶC ĐIỂM RIÊNG BIỆT CỦA ẤN BẢN NÀY: 1. Thông tin cơ bản: Bìa cứng, gáy tròn, khổ 16x24cm, 920 trang,
Trái đất chuyển mình: Một lịch sử chưa kể về nhân loại (Bản đặc biệt) Tác giả: Peter Frankopan Dịch giả: Nguyễn Linh Chi, Đặng Thị Thái Hà, Hoàng Thảo, Phạm Danh Việt Lời giới
III. TRÍCH ĐOẠN “Trong tất cả những ân huệ mà chúng ta có thể tạ ơn trời, vị Hoàng hậu trẻ tuổi đã nhận được điều quý giá nhất: đó là thu hút trái
Trái Đất Chuyển Mình - Một Lịch Sử Chưa Kể Về Nhân Loại (Bìa Cứng) “Trái đất chuyển mình - Một lịch sử chưa kể về nhân loại góp phần khỏa lấp một khoảng trống
Sống mãnh liệt – Cuốn sách mới nhất của Rainer Zitelmann khám phá cách những người khuyết tật đạt được những điều phi thường trong cuộc sống và đặt ra những cột mốc mà dường
Hai ấn bản trước của Bài học Phần Lan đã mô tả cách một quốc gia Bắc Âu nhỏ bé xây dựng nên hệ thống trường học cung cấp khả năng tiếp cận nền giáo
Tác giả: John S. Strong, Tiến sĩ Phật học Đại học Chicago, Giáo sư Đại học Bates (Hoa Kỳ), là Giáo sư thỉnh giảng ở nhiều Đại học nổi tiếng thế giới như Chicago, Harvard,
Pháp thuộc là giai đoạn lịch sử quan trọng đối với tương lai của các xã hội trên bán đảo Đông Dương, dù nó chỉ tồn tại trong một thời gian ngắn ngủi. Là trụ
30 Chủ Đề Từ Vựng Tiếng Anh (Tập 1) ------------ Ngữ pháp và từ vựng là hai mảng không thể thiếu trong quá trình học ngoại ngữ nói chung và học tiếng Anh nói riêng.
Vòi hồ - vòi máy giặt Inox SUS 304 Eurolife EL-VH121 * Thương hiệu : Eurolife - Việt Nam * Chất liệu : Được đúc từ Inox SUS 304 tinh khiết thân thiện với sức
Combo FUJI TẾT ĐỦ ĐẦY - Bột Uống Hỗ Trợ Giấc Ngủ & Đẹp Da Night Collagen Fine Japan 28 Thanh - Vitamin C+D Fine Japan Ngăn Ngừa Suy Nhược Cơ Thể Hộp 60 Viên
Combo 2 Hộp Kẹo Dẻo Giấm Táo Vitamin B12 Hỗ Trợ Tiêu Hóa, Tăng Cường Miễn Dịch Coolvita (60 viên x 3g)/hộp Kẹo dẻo giấm táo hỗ trợ bổ sung thêm Vitamin B12 & Axit
The End Of Loyalty: The Rise And Fall Of Good Jobs In America Having a good, stable job used to be the bedrock of the American Dream. Not anymore. In this richly detailed and eye-opening
Bách Khoa Toàn Thư Biểu Tượng Và Hoa Văn Mật Tạng Công trình nghiên cứu về nghệ thuật tâm linh Tây Tạng này là hoa trái của tám năm miệt mài vẽ tranh, của một
Bệ Ngồi Toilet Cho Bé KuKu KU1035 Bệ Ngồi Toilet Cho Bé KuKu KU1035 thiết kế thích hợp cho bé khi ngồi trên bồn cầu vệ sinh của người lớn. Từ đó, dần dần hình
QUÝ KHÁCH VUI LÒNG KIỂM TRA THÔNG SỐ TRÊN PHẦN HÌNH ẢNH TRƯỚC KHI ĐẶT MUA Xuất xứ: JAPAN Bảo hành: 6 tháng Mã nhà sản xuất: AC25001C Thông số kỹ thuật: Quý khách vui
Khi mua 3 chai Mật ong Rừng Điện Biên 720g/chai tặng 1 chai Mật ong nguyên chất Rừng Nhiệt Đới 700g (trị giá 108,000đ) ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ Rừng Nhiệt Đới và Honimore là 2 thương hiệu thuộc
500 Câu Hỏi Luyện Thi Năng Lực Nhật Ngữ Trình Độ N4-N5 Nhà xuất bản : NXB Trẻ. Công ty phát hành : NXB Trẻ. Tác giả : Sasaki Hitoko. Kích thước : 13 x
The Way She Thinks (Đấy Là Nó Nghĩ Thế) the way she thinks là phiên bản tiếng Anh của cuốn sách đấy là nó nghĩ thế (Tác giả: Trần Ngọc Anh Thư). Trước hết, món
1, NUÔI DẠY ĐỨA TRẺ TỰ CHỦ Số liệu nghiên cứu trong những năm gần đây đã chỉ ra một thực tế đáng buồn rằng tỉ lệ trẻ vị thành niên bị trầm cảm và
Thiết kế đơn giản, tiện dụng, phù hợp với nhiều không gian nhà tắm Tay sen trang trí mặt kính đỏ sang trọng Chất liệu: Đồng nhập khẩu, tỉ lệ 60% Lớp mạ Crom sáng
Tougen Anki 3 (Japanese Edition) - fahasa
Combo 4 cuốn Mẹ kể con nghe (Tái Bản 2022) Nhằm giúp bé yêu phát triển về mặt tinh thần, cũng như giúp các bậc phụ huynh có phương tiện gần gũi, trò chuyện cùng
HỒI KẾT ĐẸP XINH Nếu điều gì đạt được quá đơn giản, người ta sẽ thiếu trân trọng! “Hồi kết đẹp xinh” – cái tên cho chúng ta biết về một kết thúc viên mãn,
Tác giả: Nhiều tác giả Nhà xuất bản: NXB Giáo Dục Việt Nam Số trang: 39 Năm xuất bản: 2022
Lịch Tam Tông Miếu Năm Ất Tỵ 2025 được xây dựng trên cơ sở Lịch Việt Nam của nhà xuất bản Khoa Học Kỹ Thuật và nhiều sách như: Ngọc Hạp Chánh Tông, Thông Thư
Công ty Học Liệu Sư Phạm giới thiệu: Tác giả: Phạm Hồng Giá bìa: 58.000 ₫ NXB: NXB Văn Học Phát hành: Học liệu sư phạm Năm xuất bản: 2020(ISBN:9786043070231)(Mã sách:8935236420075) Dạng bìa: bìa mềm
NỘI DUNG CHÍNH Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến hóa ra sao, và không thể hiểu nó tiến hóa ra sao
Hoàng Hậu Đỏ - Tình Dục Và Sự Tiến Hóa Của Bản Tính Người Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến hóa
Hoàng Hậu Đỏ: Tình Dục Và Sự Tiến Hóa Của Bản Tính Người Nội dung: Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến
Hoàng Hậu Đỏ: Tình Dục Và Sự Tiến Hóa Của Bản Tính Người Nội dung: Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến
Hoàng Hậu Đỏ - Tình Dục Và Sự Tiến Hóa Của Bản Tính Người Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến hóa
Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến hóa ra sao, và không thể hiểu nó tiến hóa ra sao nếu không hiểu
NỘI DUNG CHÍNH Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến hóa ra sao, và không thể hiểu nó tiến hóa ra sao
**Con lợn** hay **con heo** là loài vật đã gắn bó lâu đời với con người và xung quanh đó là nhiều câu chuyện trong văn hóa đại chúng về con lợn. Trong văn hóa,
**Hiếu Khâm Hiển Hoàng hậu**; (chữ Hán: 孝欽顯皇后; ; ; trước đây La Mã hóa là **Từ Hi Thái hậu T'zu-hsi**; 29 tháng 11 năm 1835 – 15 tháng 11 năm 1908), thường được gọi
**Đồng tính luyến ái** là sự hấp dẫn lãng mạn, sự hấp dẫn tình dục hoặc hành vi tình dục giữa những người cùng giới tính hoặc giới tính xã hội. Là một xu hướng
| religion_year = 2018 | religion_ref = | regional_languages = | demonym = | ethnic_groups = | ethnic_groups_year = 2016 | ethnic_groups_ref = | capital = Tokyo (de facto) | largest_city = Tập tin:PrefSymbol-Tokyo.svg Tokyo
**Friedrich II** (24 tháng 1 năm 171217 tháng 8 năm 1786) là vua nước Phổ trị vì từ ngày 31 tháng 5 năm 1740 cho đến khi qua đời vào ngày 17 tháng 8 năm
**Đại Thắng Minh Hoàng hậu** (chữ Hán: 大勝明皇后; 952 - 1000), dã sử xưng gọi **Dương Vân Nga** (楊雲娥), là Hoàng hậu của 2 vị Hoàng đế thời kỳ đầu lập quốc trong Lịch sử
nhỏ|[[Hirohito|Thiên hoàng Chiêu Hòa]] là một giai đoạn trong lịch sử Nhật Bản tương ứng với thời gian tại vị của Thiên hoàng Chiêu Hòa, từ ngày 25 tháng 12 năm 1926 đến 7 tháng
**Vai trò của Kitô giáo với nền văn minh nhân loại** rất lớn và phức tạp. Nó đan xen với lịch sử và sự hình thành của xã hội phương Tây, và nó đã đóng
thumb|right|Giới tính và xu hướng tính dục khác nhau của mỗi người **Tính dục ở loài người** là năng lực giới tính, thể chất, tâm lý, và sinh dục, bao gồm mọi khía cạnh đặc
Phong cảnh cố đô nhìn từ núi Mã Yên Cửa Đông vào [[đền Vua Đinh Tiên Hoàng]] **Quần thể di tích Cố đô Hoa Lư** là hệ thống các di tích về kinh đô Hoa
**George VI của Liên hiệp Anh** (Albert Frederick Arthur George; 14 tháng 12 năm 1895 – 6 tháng 2 năm 1952) là Quốc vương của Vương quốc Liên hiệp Anh và các quốc gia tự
Quân kỳ của Quân đội Đức quốc xã**Lịch sử quân sự Đức trong Chiến tranh thế giới thứ hai** bắt đầu từ quân số 100.000 do Hòa ước Versailles hạn chế, không được quyền có
Đặc trưng giai đoạn này của Liên xô là sự lãnh đạo của **Joseph Stalin**, người đang tìm cách tái định hình xã hội Xô viết với nền kinh tế kế hoạch nhiều tham vọng,
**Frankfurt** là một thành bang lớn của Đế chế La Mã Thần thánh, là nơi diễn ra các cuộc bầu cử đế quốc từ năm 885 và là thành phố tổ chức Lễ đăng quang
right|thumb|[[Phân tầng xã hội truyền thống của những nước phương tây trong thế kỷ XV]] right|thumb **Giáo hội và nhà nước ở châu Âu thời trung cổ** nêu rõ sự tách biệt nguyên tắc phân
thumb|_[[Sappho và Erinna trong khu vườn ở Mytilene_ bởi Simeon Solomon, 1864]] thumb|right|Biểu tượng đại diện cho người đồng tính nữ được tạo nên từ hai [[biểu tượng thiên văn của sao Kim lồng vào
Bài **Lịch sử Israel** này viết về lịch sử quốc gia Israel hiện đại, từ khi được tuyên bố thành lập năm 1948 cho tới tới hiện tại. Nền độc lập của Nhà nước Israel
**Cuộc khủng hoảng tị nạn Ukraina** là một cuộc di chuyển lớn của người dân Ukraina trong cuộc xâm lược do Nga tiến hành vào năm 2022. Khủng hoảng bắt đầu với cuộc xâm lược
**Maximilian II** (31 tháng 7 năm 1527 – 12 tháng 10 năm 1576) là Hoàng đế La Mã Thần thánh từ năm 1564 cho đến khi ông qua đời năm 1576. Là thành viên của
**Chế độ Uông Tinh Vệ** là tên gọi của giới sử gia dành cho **Chính phủ Cải tổ Quốc dân Trung Hoa Dân Quốc** (Tiếng Trung Quốc**:** 中華民國國民政府; Bính âm : _Zhōnghuá mínguó guómín zhengfǔ),_
**Luise Ulrike của Phổ** (; 24 tháng 7 năm 1720 – 16 tháng 7 năm 1782) là Vương hậu Thụy Điển từ năm 1751 đến năm 1771 với tư cách là phối ngẫu của Adolf
thumb|Các khu định cư cổ đại tại Krym và khu vực xung quanh thumb|Đồng xu từ [[Chersonesus biểu thị Artemis, hươu, bò, dùi cui và bao đựng tên ()]] Lịch sử thành văn của bán
**Báo sư tử** (_Puma concolor_) hay **báo cuga** (tiếng Anh: **Cougar**) là một loài mèo lớn trong Họ Mèo phân bố ở Bắc Mỹ, Trung Mỹ và Nam Mỹ. Phạm vi của nó kéo dài
**Franz II** (tiếng Anh: Francis II; 12 tháng 2 năm 1768 – 2 tháng 3 năm 1835) là Hoàng đế cuối cùng của Đế quốc La Mã Thần thánh (1792 – 1806) với đế hiệu
Malaysia là một quốc gia tại Đông Nam Á, vị trí hàng hải chiến lược của nó có những ảnh hưởng căn bản đối với lịch sử quốc gia. Văn hóa Ấn Độ giáo và
**Friedrich Wilhelm I**, tên thật là **Friedrich Wilhelm von Hohenzollern**, (14 tháng 8 năm 1688 – 31 tháng 5 năm 1740), phiên âm tiếng Việt là **Phriđrích I Vinhem** là một thành viên của Hoàng
**Henri xứ Bourbon** (; 13 tháng 12 năm 1553 – 14 tháng 5 năm 1610), cũng gọi là **Henri IV của Pháp** () hoặc **Enrique III của Navarra** (), là Vua nước Pháp từ năm
**Người Tráng** hay **người Choang** (Chữ Tráng Chuẩn: Bouxcuengh, //; Chữ Nôm Tráng: 佈壯; Chữ Hán giản thể: 壮族, phồn thể: 壯族, bính âm: Zhuàngzú; Chữ Thái: ผู้จ้วง, _Phu Chuang_) là một nhóm dân tộc
nhỏ|phải|[[Ngựa là loài được thuần hóa để sử dụng trong chiến tranh từ sớm, là động vật gắn liền với chiến trường, trận địa, với các vị danh tướng]] **Động vật trong quân sự**, **chiến
Lĩnh vực tâm lý học đã nghiên cứu sâu rộng về đồng tính luyến ái như một xu hướng tính dục của con người. Hiệp hội Tâm thần Hoa Kỳ đã đưa đồng tính luyến
**Bình Định** là một tỉnh cũ ven biển nằm ở phía bắc vùng Duyên hải Nam Trung Bộ, miền Trung, Việt Nam. Ngày 12 tháng 6 năm 2025, Quốc hội thông qua Nghị quyết số
**Song tính luyến ái** (tiếng Anh: **Bisexuality**) chỉ sự hấp dẫn hoặc hành vi tình cảm hoặc tình dục với giới nam và nữ hoặc nhiều hơn một giới. "Song tính" cũng có thể được
**Công khai tính dục** (_coming out of the closet_, thường được nói ngắn gọn là **coming out**), là một cụm ẩn dụ cho việc người thuộc cộng đồng LGBT tự tiết lộ về xu hướng
**Hội họa dân gian Việt Nam** là thuật ngữ mô tả một loại hình mỹ thuật dân gian đã hiện diện từ rất lâu đời tại Việt Nam và thường được sáng tác bởi các
**Nhật Bản xâm lược Thái Lan** là cuộc chiến giữa Thái Lan và Đế quốc Nhật Bản xảy ra vào ngày 8 tháng 12 năm 1941. Mặc dù có giao tranh ác liệt ở miền
thumb|right|Mô hình tàu của đội thám hiểm Trịnh Hòa, [[bảo tàng khoa học Hồng Kông.]] **Trịnh Hòa hạ Tây Dương** là bảy chuyến thám hiểm hàng hải của hạm đội kho báu cho nhà Minh
thumb|upright=1.4|[[Đất xấu khắc vào đá phiến sét dưới chân cao nguyên Bắc Caineville, Utah, trong đèo được khắc bởi sông Fremont và được gọi là the Blue Gate. Grove Karl Gilbert đã nghiên cứu các
**Người Pháp gốc Việt** là nhóm người có tổ tiên xuất xứ từ Việt Nam nhưng sau định cư ở Pháp. Đây là một trong những cộng đồng Việt kiều lớn nhất thế giới. Vì
**Hoa hậu Thế giới **(tiếng Anh: **Miss World**) là tên cuộc thi sắc đẹp quốc tế được Sách Kỷ lục Guinness công nhận là cuộc thi có có quy mô lớn thứ nhất trên thế
**Thanh Hóa** là thành phố tỉnh lỵ cũ của tỉnh Thanh Hóa, Bắc Trung Bộ, Việt Nam. Thành phố Thanh Hóa từng là một trong những thành phố trực thuộc tỉnh lớn nhất của cả
**Đôn Túc Hoàng quý phi** (chữ Hán: 敦肅皇貴妃; Khoảng 1695 - 27 tháng 12, năm 1725), Niên thị (年氏), Hán Quân Tương Hoàng kỳ, là một phi tần rất được sủng ái của Thanh Thế
**Maximilian Franz của Áo**, (tên đầy đủ tiếng Đức là _Maximilian Franz Xaver Joseph Johann Anton de Paula Wenzel von Österreich_; 8 tháng 12 năm 1756 – 27 tháng 7 năm 1801), là Tuyển hầu
**Nhà Hậu Kim** (1616–1636) là một triều đại Trung Quốc được thành lập bởi thủ lĩnh Kiến Châu Nữ Chân Nỗ Nhĩ Cáp Xích ở Mãn Châu trong khoảng thời gian 1616-1636, và là tiền